Sơn Tùng M-TP: Ca sĩ sinh ra để bắt chước ở showbiz Việt

Trong vòng năm năm, chỉ với bảy nốt nhạc và một giọng hát khát khao chinh phục, Sơn Tùng đã âm thầm len lỏi vào từng gia đình, để lại dấu ấn cho nhiều lứa tuổi, nhất là giới teen, bằng nhiều chiêu không lạ cũng không mới nhưng lại có màu sắc đột phá riêng biệt.

Không quá lời khi nói đến giờ, Sơn Tùng là ca sĩ 9X “thánh copy” không có đối thủ trong làng nhạc trẻ. Sơn Tùng hội tụ nhiều yếu tố giúp anh làm nên điều kỳ diệu dù bị anti fan công kích ném đá dữ dội.

Bắt chước như bản năng

“Bắt chước là bản năng đầu tiên của một trí tuệ nảy mầm”, nhà giáo dục người Italy tên Maria Montessori nói.

Tùng sinh ra là để bắt chước. Ngày còn là học sinh ở Thái Bình, Tùng thích bắt chước anh bạn sửa điện tử hàng xóm, anh bạn thân chơi keyboard và các ca sĩ trên video. Nhưng gia đình không dư dả nên Tùng đã năn nỉ mẹ mua cho dàn máy vi tính và cặp loa nghe nhạc cùi bắp.

Nam ca sĩ nổi tiếng nhờ bắt chước tài ba.

Thế là Sơn Tùng tập mày mò lắp ráp, sửa tới sửa lui để đến một ngày anh biết cách tải phần mềm các beat trên Internet về và bắt đầu lao vào con đường chế biến xào nấu những giai điệu riêng từ nền nhạc có sẵn này.

Đến khi lập nhóm nhạc trong lớp để tham gia liên hoan văn nghệ trường và địa phương, cũng chính Sơn Tùng là người tiên phong bày trò mua sắm trang phục ăn cắp mẫu từ những nhóm nhạc Hàn đang thịnh hành lúc đó… Rồi sau này vào TP.HCM, Sơn Tùng cũng tiếp tục bắt chước tự lập phòng thu không thể nhỏ hơn tại nhà ở nhờ của người bà con, tập hòa âm, ca bè.

Con đường sáng tác nhạc đình đám sau này và tự lên ý tưởng concept thiết kế trang phục tóc tai cho chính mình của Sơn Tùng đều có liên quan và bắt nguồn từ năng khiếu bắt chước thời niên thiếu?

Thế là các biệt danh mà anti fan thích thú “ép tặng” như thánh copy, vua đạo nhái hay ông hoàng bắt chước cũng từ đó “ầm thầm đi theo” Sơn Tùng cùng năm tháng, luôn tỷ lệ thuận với sự nổi tiếng, luôn đồng hành và hiện hữu với sự miệt thị, chê bay tơi tả theo cấp độ lây lan chóng mặt.

Nếu có dịp nhìn lại và so sánh cái gọi là những phiên bản “giống nhưng dở” hay “phiên bản lỗi” trong làng giải trí Việt mấy thập niên qua thì mọi người phải gọi nam ca sĩ trẻ này là sư phụ.

Rất ít những ca sĩ gạo cội được xem là thành công khi làm cho khán giả thấy hình ảnh, tên gọi của mình không chỉ là bản sao hoàn hảo của những tượng đài âm nhạc thế giới, mà còn tạo nên sức hấp dẫn riêng như danh ca Elvis Phương (Elvis Presley) – Quốc Lobo (Lobo), Sĩ Đan (Dieter Bohlen của nhóm Modern Talking), Đàm Vĩnh Hưng (Rod Stewart).

Trong khi đó, hầu hết những ca sĩ trẻ (nở rộ nhiều nhất giai đoạn 1990-2000) cố ý bắt chước giọng hát và hình ảnh Michael Jackson, Tuấn Ngọc, Tuấn Vũ, Lam Trường, Phương Thanh, Đan Trường, Đàm Vĩnh Hưng, Mỹ Tâm, Quang Dũng… đều thất bại thảm hại.

Lý do đơn giản là muốn đeo vòng nguyệt quế, ít nhất bạn phải có cái đầu. Đầu không có, tài năng chất giọng không có thì đeo vòng nguyệt quế ở đâu? Dưới chân à? Đúng là “đuổi hình, bắt bóng, lóng ngóng được… số không”.

Nói về sự bắt chước, xét về độ phủ sóng, thương hiệu, lực lượng fan và hiệu ứng truyền thông thì sau bao thế hệ, có thể nói chỉ có Sơn Tùng được xem là bản sao thành công nhất. Thành công này không biết nên vui hay buồn khi các anti fan luôn dựa vào đó để bới móc, kiếm chuyện xỏ xiên mỗi ngày.

Mới đây, trong tuần lễ thời trang Hàn Quốc, một tờ báo đã giật tít hết hồn: “Sơn Tùng, tôi là G-Dragon Việt Nam”, dù sau đó phía Sơn Tùng đã phủ nhận.

Và câu chuyện bắt chước mang tên “xuyên quốc gia đa thế hệ” trở nên buồn cười hơn bao giờ hết khi kết quả cuối cùng của hiệu ứng “hiện tượng Sơn Tùng” bùng nổ là đã sản sinh ra hàng chục phiên bản Sơn Tùng – Tùng Sơn nhái.

Đủ thấy trào lưu bắt chước domino rập khuôn thần tượng chưa có dấu hiệu kết thúc. Nhưng bắt chước rập khuôn hay bắt chước có sáng tạo? Bắt chước thế nào để mọi người nể, để cho trí tuệ có điều kiện nảy mầm, sinh sôi thành nghệ sĩ tài năng có cá tính và bản sắc không nhầm lẫn vào đâu được – như câu chuyện lập nghiệp của Sơn Tùng – mới là điều đáng để mọi người suy ngẫm.

Tạo xung đột

“Xung đột càng lớn thì thắng lợi càng vinh quang” là câu nói của triết gia người Mỹ Thomas Paine.

Tùng rất giỏi trong chuyện bày trò khiêu khích, gây tò mò cho fan và anti fan. Đó là chủ ý đưa vào tai khán giả những giai điệu trong các ca khúc do chính mình sáng tác phải luôn mang dáng dấp và hơi thở của sự khiêu khích tạo mâu thuẫn và kích thích thính giác vừa lạ lạ, quen quen, mà ai cũng cảm thấy hình như mình đã từng nghe qua vài lần.

Xung quanh anh luôn là những tranh cãi không ngừng.

Đó là những ca từ khó nghe làm khán giả bực mình, phải mở đến mở lui nhiều lần hoặc nội dung rất cao ngạo, dị hợm khiến người nghe dễ sôi máu, ngứa miệng.

Đó là trang phục, tóc tai không giống ai, được làm mới và thay đổi đến chóng mặt, nhưng mãi luôn là đề tài hấp dẫn cho các thánh soi lên tiếng. Đó là những phát ngôn thỉnh thoảng gây bão cộng đồng… Nghĩa là qua bàn tay phù phép của Sơn Tùng, tất cả lĩnh vực khi bắt đầu khởi động, đều phải là những đề tài gây tranh cãi náo loạn không hồi kết.

Từ đó buộc mọi người không thể đứng ngoài cuộc chơi này, ai cũng thấy có gì đó sai sai nên phải lao vào, chia làm hai phe chặt chém không thương tiếc. Con số fan và anti fan cũng vì thế mà không thể không tăng dần.

Sự khác biệt

“Tôi không lập dị, chỉ là tôi khác biệt với những người không hề khác biệt”, ca sĩ, diễn viên Mỹ Barbra Streisand nói.

Câu nói nổi tiếng của diva Barbra Streisand thể hiện rõ nhất chiếc chìa khóa cực kỳ quan trọng đã giúp cho Sơn Tùng vượt cấp và thăng hạng nhanh. Chỉ cần khác một chút, mỗi thứ một chút, cộng lại Tùng đã có sự khác biệt bạo liệt.

Sơn Tùng thích tạo ra sự đối kháng cho mọi người nhưng bản thân Tùng rất ít khi tham gia lên tiếng hay đính chính bất cứ đề tài tranh luận nào. Nghĩa là Tùng không phải mất thời gian cho sự đính chính không cần thiết. Với Tùng, dành thời gian “bà tám” đó cho việc sáng tác nhạc vẫn là chọn lựa hàng đầu.

Anh chàng gốc Thái Bình đã không sáng tác thì thôi, nhưng khi một ca khúc ra lò, đều đạt thành tích khủng, được khán giả đón nhận nồng nhiệt mà bất kỳ ca sĩ nào cũng mơ.

Sơn Tùng gây ra tranh cãi nhưng anh chưa bao giờ là người thích giải quyết những mâu thuẫn liên quan đến mình.

Thêm vào đó, trước khi ra mắt sản phẩm mới, Tùng đã tạo cho khán giả thói quen có một không hai trong showbiz Việt là đếm ngược từng giây từng phút, háo hức đón chờ nó không thua gì ước muốn được gặp lại người thân trong gia đình sau bao năm xa cách.

Nam ca sĩ Lạc trôi không phải là người thích nói, nhưng nhiều câu tình cờ của Tùng luôn là trào lưu và là nguồn cảm hứng cho các chế mê ngôn tình như “Mình thích thì mình làm thôi…”

Ngay thời điểm mà ca sĩ không dám phát hành CD, DVD thì trong tuần qua Tùng mạnh dạn bán đĩa cho fan với giá không hề rẻ. Nhưng với sự chuẩn bị kỹ, chiến lược bài bản, nhất là hệ thống tiếp thị khác biệt, sản phẩm đầu tư chất lượng cũng khác biệt, kết quả là ê kíp Tùng tiếp tục làm nên kỳ tích.

Ngay cả phong cách thời trang của Sơn Tùng cũng tạo nên hiệu ứng. Ăn mặc đẹp, lạ, đúng mốt là công thức chung của hầu hết ca sĩ. Thậm chí có những kho áo quần giày dép túi xách hàng hiệu của những sao Việt lên đến hàng tỷ đồng là chuyện bình thường. Nhưng Tùng thì khác.

Về giá trị bộ sưu tầm các kiểu của Tùng chắc chắn còn thua nhiều người, nhưng không thể phủ nhận, bất kỳ  bộ trang phục phụ kiện nào được khoác lên người Tùng, dù đó là đôi giày, chiếc handphone, hay kiểu tết tóc… sẽ không ai qua được Tùng về lượt người theo dõi và bình phẩm.

Sự may mắn

“Sự may mắn vì có được tài năng là không đủ. Anh còn phải có tài năng tìm được may mắn”, nhà soạn nhạc người Pháp Hector Berlioz khẳng định.

Tùng có đúng năm may mắn nên chỉ trong năm năm đã thành một ngôi sao. Đó là Tùng là một tài năng, có gia đình ủng hộ, Tùng chọn đúng nghề và xuất phát đúng thời điểm. Tùng có những người thầy giỏi và những cộng sự hiệu quả. Tùng được hai công ty là Văn Production và We Pro ký hợp đồng trong hai giai đoạn 2012- 2014 và 2014-2016.

Tùng có tài năng nên có cơ hội làm việc với hai công ty đóng vai trò quan trọng trong sự nghiệp của mình. Và cũng phải nói Văn và We Pro là công ty của những người tài năng khi có công phát hiện và hợp tác với Sơn Tùng bằng những chiến lược có hiệu quả nhất định trong hai giai đoạn trên.

Anh Bờ Vai