Ca khúc mới của Đen Vâu: Một từ ‘đếch’ liệu có làm hỏng cả bài hát?

0h, ngày 15/11, Đen Vâu ra mắt MV Anh đếch cần gì nhiều ngoài em. Đây là sản phẩm đánh dấu lần đầu hợp tác của nam rapper với Thái Vũ và đạo diễn Thành Đồng.

Giống như nhiều sản phẩm trước đây của Đen, MV ngay lập tức gây chú ý. Đen vẫn luôn có một sức hấp dẫn riêng, dù sản phẩm của anh “không kèn không trống”, không kiểu “drama” như nhiều MV khác trên thị trường.

Sau một ngày đăng tải, Anh đếch cần gì nhiều ngoài em nhận được nhiều phản hồi tích cực từ công chúng. Trên mạng xã hội, thậm chí một vài câu từ trong ca khúc đã thành “trend”, được không ít người sử dụng, chia sẻ. Diễn biến này, thực chất có thể tiên lượng từ trước.

Đây là sản phẩm đánh dấu lần đầu hợp tác của nam rapper với Thái Vũ và đạo diễn Thành Đồng.

Đen Vâu vẫn nổi tiếng trong cộng đồng underground với vị trí nhất nhì trong việc sáng tạo ca từ. Nhiều khán giả thậm chí tự nhận mình là “tín đồ” của Đen chỉ vì sự đẹp đẽ, mê hoặc trong lối sáng tạo ca từ vừa gần gũi, vừa có những ví von, so sánh hóm hỉnh, thú vị mà không phải tác giả nào cũng có.

Nhưng lần này, Anh đếch cần gì nhiều ngoài em, ngoài những khen ngợi, thích thú, lại có những lăn tăn không đáng có khi có sự tồn tại của từ “đếch”. “Đếch” góp phần khiến ca khúc gây chú ý ngay khi mới là một đoạn teaser, nhưng “đếch” cũng khiến một bộ phận khán giả bị… gợn.

Tại sao phải dùng tiếng lóng?

Theo như chính chia sẻ mới đây của Đen Vâu, anh không phải là người tự đặt tên cho ca khúc của mình. Thế nhưng, trách nhiệm của tác giả với “đứa con tinh thần” do mình sinh ra là điều không phải bàn cãi.

Anh đếch cần gì nhiều ngoài em không chỉ là tựa đề mà còn là câu hát chủ đạo, xuất hiện nhiều lần trong ca khúc. Trong đó, từ duy nhất gây băn khoăn là “đếch”.

“Đếch” là tiếng lóng, phương ngữ xã hội, được một bộ phận cộng đồng sử dụng. Từ này rất ít, thậm chí không được sử dụng trên báo chí, văn bản, và gần như cũng hiếm khi được sử dụng trong đời sống âm nhạc.

Thực tế, “đếch” không phải là một từ tục nhưng vẫn được xem là một từ suồng sã. Từ này đôi khi xuất hiện trong một vài bộ phim, để diễn ra ý nghĩa phủ định dứt khoát, tránh cho việc nhân vật phải nói từ mạnh và tục hơn.

Giới xuất bản cũng từng có cuốn Nghệ thuật tinh tế của việc đếch quan tâm (ra mắt tại Việt Nam năm 2018), từ “đếch” được sử dụng ngay ở tiêu đề. Tất nhiên, từ “đếch” ở đây được đặt trong dấu ngoặc kép.

Nền giai điệu của ca khúc đẹp và bắt tai từ đầu đến cuối, ca từ dễ nghe và có những “từ khóa” đầy sức hút, đậm chất Đen Vâu. Duy chỉ có từ “đếch’ gây lăn tăn.

Do vậy, rõ ràng, rất khó để quy kết Đen Vâu đã dùng một từ bậy nhằm mục đích câu khách, bởi lẽ đây vẫn là từ xuất hiện trong môi trường phim ảnh, xuất bản. Nhất là khi, cộng đồng yêu nhạc indie/underground vốn tôn thờ sự tự do, và cũng không quá câu nệ ca từ trau chuốt.

Thế nhưng, với trường hợp của Đen Vâu và Anh đếch cần gì nhiều ngoài em, từ đếch chưa hẳn là một lựa chọn tối ưu.

Thực tế, xét tổng thể, ca khúc có ca từ tương đối đẹp, tự nhiên và giàu hình ảnh. Ca khúc vốn êm ả, thú vị với hình ảnh của “chùm nho”, “con cáo”, bỗng trở nên gợn, và suồng sã không thực sự cần thiết khi từ “đếch” lặp đi lặp lại.

Công bằng, từ “đếch” giúp ca khúc gây chú ý hơn, dễ tạo “trend” hơn. Nhưng hệ quả không hẳn không có. Đôi khi chỉ vì một từ dễ dãi có thể khiến ca khúc khó xuất hiện trên những sân khấu lớn vì đơn vị tổ chức có quyền e ngại, và đơn vị cấp phép biểu diễn cũng có quyền… từ chối.

Thực tế, nếu thay từ “đếch” bằng một từ phủ định khác. Tuy sự phủ định có thể giảm đi tính mạnh mẽ và dứt khoát, nhưng ca khúc sẽ trở nên tròn trịa, đẹp đẽ hơn, và không tạo nên những lăn tăn không đáng có.

Nhưng đáng tiếc, là từ “đếch” cuối cùng đã là lựa chọn của Đen Vâu. Thậm chí, trên mạng xã hội, “đếch” lại đang trở thành từ tạo “viral” nhất ca khúc.

Âm nhạc mộc mạc và đẹp đẽ

Bỏ qua câu chuyện của tiếng lóng, Anh đếch cần gì nhiều ngoài em là một ca khúc hay. Nền giai điệu đẹp và bắt tai từ đầu đến cuối, ca từ dễ nghe và có những “từ khóa” đầy sức hút, đậm chất Đen Vâu.

Kỹ thuật âm thanh trong ca khúc không cầu kỳ trong một cấu trúc bài đơn giản. Bài hát gần như không sử dụng nhạc cụ gì phức tạp, chủ yếu là âm thanh mộc mạc của guitar. Trên nền guitar là sự đan xen của tiếng huýt sáo, khiến ca khúc càng thêm giản dị, chân phương.

Thời gian gần đây, Đen Vâu hoạt động âm nhạc tương đối sôi nổi, mới đây anh gây chú ý với ca khúc Đố em biết anh đang nghĩ gì.

Sự kết hợp của Đen Vâu với Vũ và Thành Đồng cũng tương đối ăn ý. Vũ gây ấn tượng với chất giọng khào khào, trầm khàn nhưng ấm áp, tình cảm. Trong khi, Đen Vâu vẫn rất riêng và xuất sắc trong phần rap, không thể lẫn với ai được.

MV là một câu chuyện gần như không có cốt truyện. Hình ảnh tương đối đơn giản, trong bối cảnh, trang phục, màu sắc mang phong cách retro.

Gần như chỉ có một góc máy, trong một căn phòng. Trong khi mọi người xung quanh đang thu dọn đồ đạc thì Đen, Vũ và Thành Đồng cùng ngồi trên sofa ngân nga, người đàn kẻ hát, tỏ ra hết sức thơ ơ với mọi chuyện.

MV tương đối ngắn, chỉ khoảng hơn 3 phút, nhưng thực sự riêng biệt và đáng yêu. Thời gian gần đây, Đen Vâu hoạt động âm nhạc tương đối sôi nổi, mới đây anh gây chú ý với ca khúc Đố em biết anh đang nghĩ gì. Đen Vâu được dự đoán sẽ còn nhiều bứt phá trong thời gian tới.

Quang Đức/Zing