Diễn viên khiêu dâm Mỹ tàn tạ sau 6 tháng vì bị bóc lột

Cô Stephanie Clifford – được biết nhiều hơn dưới cái tên Stormy Daniels, là một diễn viên phim người lớn tại Mỹ. Stephanie gần đây trở nên nổi tiếng vì dám đứng ra công bố bản hợp đồng tình – tiền trị giá 130.000 USD với ông Donald Trump.

Truyền thông Mỹ tung hô Stephanie là một “ngôi sao”. Cô là một trong số rất ít người chuyển tiếp sự nghiệp thành công từ vai trò diễn viên sang nhà sản xuất sau khi hoàn thành… 250 bộ phim khiêu dâm tính từ năm 2000.

Thật ra, may mắn như Stephanie chẳng có mấy ai. Phần lớn diễn viên đóng phim sex phải chịu đựng những điều kiện làm việc vô cùng khắc nghiệt, đến nỗi ít người nào sống nổi với “nghề” quá 6 tháng do nguy cơ tổn thương thân thể và bệnh tật quá lớn.

Sau đây là những phân tích trên góc độ xã hội học và kinh doanh của hai học giả Gail Dines(Wheelock College) và David Levy (ĐH Massachusetts Boston) về ngành công nghiệp khiêu dâmtại Mỹ.

Tập đoàn hóa khiêu dâm

Khá lâu trước khi “qua lại” với ông Donald Trump, nàng “Stormy Daniels” đã nổi trong làng phim người lớn tại Mỹ. Năm 2002, cô ký hợp đồng độc quyền với hãng Wicked Pictures – một studio chuyên sản xuất phim dài có cốt truyện.

Trong giai đoạn Stephanie phát triển rực rỡ (một cách may mắn) trong phân khúc nhỏ đó, ngành công nghiệp khiêu dâm chủ đạo chuyên sản xuất hàng loạt phim ngắn “nặng đô” đã thay đổi đến mức không còn nhận ra.

Nhà báo Steven Yagielowicz – một chuyên gia trong ngành, gọi sự lột xác đó là hiện tượng “tập đoàn hóa (CN) khiêu dâm”.

“Đó là một công thức Las Vegas được lặp lại: giới chủ tư nhân, băng nhóm tội phạm, doanh nghiệp nhỏ… bị đá ra bên lề bởi các tập đoàn khổng lồ. Họ nhìn ra cách làm ăn tốt hơn và định hình một trật tự để các tay chơi còn lại leo lên ngưỡng thành công mới” – nhà báo Yagielowicz giải thích.

Hệ quả của thay đổi là sự xuất hiện của một hệ thống phân phối độc quyền và những hệ lụy vô cùng tai hại… Vấn đề này sẽ được đề cập tiếp bên dưới.

Dân Mỹ tham gia chiến dịch vận động cho quy định bắt buộc diễn viên phim sex phải mang bao cao su năm 2011 – Ảnh: AFP

Những sáng tạo đáng đồng tiền

Bình minh của thời đại Internet đã giúp công nghiệp phim sex tăng trưởng nhanh chóng, thu hút vô số nhân lực nhờ lợi thế kiếm tiền “nhanh và dễ”.

Theo thời gian, ngành này phát minh ra nhiều mô hình kinh doanh mới, và thậm chí là các công nghệ được ứng dụng rộng rãi trong nền kinh tế nói chung.

Ít người nhận ra văn hóa phẩm khiêu dâm đã thúc đẩy sự phát triển của công nghệ nén dữ liệu đa nền tảng, chia sẻ file và thanh toán trực tuyến.

Ngoài ra phải kể đến “nền tảng miễn phí” – một mô hình kinh doanh hết sức hiệu quả.

Các trang web sex miễn phí biến lưu lượng truy cập (thường là rất lớn) thành tiền tươi nhờ ứng dụng công nghệ tinh vi liên kết nhiều website với nhau và khuyến khích người dùng nâng cấp lên dịch vụ “trả tiền để xem”.

Cách làm này cho phép một vài công ty có nguồn tài nguyên tốt tăng trưởng nhanh, nuốt chửng các đối thủ nhỏ vốn không đủ quy mô và khả năng để cạnh tranh.

Trong ngành công nghiệp khiêu dâm, MindGeek được xem là “con cá lớn nhất trong ao” nhờ vị thế thống lĩnh trong hoạt động phân phối.

Công ty đa quốc gia có trụ sở chính ở Luxembourg này sở hữu nhiều trang web phim sex miễn phí hàng đầu thế giới như Pornhub và RedTube, bên cạnh các thương hiệu thu phí như Reality Kings và Brazzers.

Mỗi trang như vậy chứa hàng triệu video được phân thành nhiều thể loại.

Người dùng truy cập trang web của MindGeek sẽ bị dẫn dắt từ đường link này sang đường link khác mà không ngờ rằng đó là một mạng lưới được tổ chức hết sức khéo léo nhằm tối ưu hóa lợi nhuận.

MindGeek khá kín tiếng về tài chính, tuy nhiên một công ty con của họ từng tiết lộ doanh thu năm 2015 là 234 triệu USD, tức hơn 600.000 USD/ngày!

Pornhub là một trong các sản phẩm của MindGeek – Ảnh: The Conversation

Một hình thái bóc lột hiện đại

Trở lại với hiện tượng “tập đoàn hóa (CN) khiêu dâm”, việc quyền lực tập trung gần hết trong tay những con “cá mập” phân phối và sự phân mảnh trong mảng sản xuất phim sex đã làm tổn thương người lao động của ngành này.

Các studio như Wicked Pictures hiện phải vật lộn để tồn tại vì cả ngành đang chuyển sang làm “phim sex nghiệp dư” nhờ ưu điểm kinh phí thấp và ít bị luật ràng buộc. Wicked thậm chí giao cả trang web cho MindGeek quản lý.

Thống kê cho thấy trong giai đoạn 2012 – 2015, số giấy phép quay phim sex cấp ra ở Hạt Los Angeles, bang California đã giảm đến 95%.

Trong hoàn cảnh khó khăn, các diễn viên phim sex chịu áp lực phải đóng các cảnh nguy hiểm, tuy được trả nhiều tiền hơn nhưng rủi ro tổn thương thân thể và bệnh tật đối với họ cũng tăng.

Nhiều người kiếm thêm bằng cách biểu diễn (sex) trước webcam hoặc bán dâm.

Quỹ Chăm sóc sức khỏe ngành công nghiệp người lớn – một tổ chức tại Los Angeles (nay đã giải thể), từng thống kê các loại bệnh và tổn thương diễn viên phim sex hay mắc phải gồm: HIV, lậu, nhiễm khuẩn chlamydia ở mắt, rách ở vùng họng, âm đạo và hậu môn…

Qua đó có thể hiểu tại sao “tuổi nghề” trung bình của diễn viên phim sex chỉ là 6 tháng…

Diễn viên phim sex rất dễ bị tổn thương – Ảnh: VICE

Dù được tô vẽ bằng các mỹ từ như “tiến bộ”, “giải phóng tình dục”… ngành công nghiệp khiêu dâm, với đại diện tiêu biểu là Mindgeek, đặc biệt quyết liệt trong việc chống phá các quy định bảo vệ diễn viên phim sex.

Họ biến túi tiền rủng rỉnh thành sức mạnh chính trị.

Trong một trường hợp cụ thể, Mindgeek từng bỏ ra 300.000 USD để tổ chức chiến dịch phản đối Đạo luật “Measure B” của Hạt Los Angeles, trong đó đòi hỏi diễn viên phim sex phải dùng bao cao su, còn các nhà sản xuất phải xin giấy phép sức khỏe cho họ.

Cái lý Mindgeek đưa ra là đạo luật “đã xâm phạm quyền lợi của các diễn viên (!)”.

Giáo sư Gail Dines và David Levy kết luận: “Quan điểm của chúng tôi là ngành công nghiệp khiêu dâm không còn cứu vãn nổi. Nó đã và sẽ luôn mang tính bóc lột, và tình hình mỗi lúc một tệ hơn khi khâu phát hành đã bị độc quyền. Dù ai nói gì đi nữa, không bao giờ có cái gọi là ‘trách nhiệm xã hội’ trong khiêu dâm”.

PHÚC LONG