‘Âm nhạc tái chế’ toàn thế giới?

Không chỉ Vpop hay Kpop, đạo nhạc còn là vấn nạn chung trong bối cảnh âm nhạc toàn cầu

Theo nhà nghiên cứu âm nhạc Zachary Lewis thì Handel, Mozart và Beethoven không chỉ là thiên tài, mà họ còn là “mỏ vàng vô chủ” để các nhạc sĩ về sau khai thác, tái chế miễn phí. Chỉ riêng đầu thế kỷ 21, danh sách những nhà “tái chế” này đã dài đến không đếm nổi. Chỉ cần vào mạng gõ cụm từ “musical plagiarism” (đạo nhạc) thì có nguyên một lịch sử dày dặn và hoành tráng, liên quan đến rất nhiều tên tuổi cấp huyền thoại cho đến cấp thấp nhất. Mới đây thôi, trên mạng tranh luận dữ dội đoạn soundtrack chỗ cảnh chèo thuyền trong phim The Social Network, người ta nói nó là con của Grieg trong In The Hall Of The Mountain King, nên trao giải Oscar cho Trent Reznor và Atticus Ross là phi lý. Ca sĩ salsa người Puerto Rico là Jerry Rivera tuyên bố bài Hips Do Not Lie của Shakira được hình thành bằng cách “rút ruột và triển khai” từ bài hát Amores Como El Nuestro, khiến Shakira mất giải thưởng lớn tại Tây Ban Nha. Cũng ngay sau đó, Shakira lại bị buộc tội ăn cắp một phần điệp khúc từ bài hát phổ biến Baila En La Calle của Luis Dias.

Ca sĩ G-Dragon (trái) với bài hát Heartbreaker được xem là “đạo” từ ca khúc Right Round của ca sĩ người Mỹ, Flo Rida.

Năm 2013, sau khi Katy Perry phát hành bài hát Roar, người nghe nhận thấy sự tương đồng quá lớn với bài hát Brave của Sara Bareilles. Riêng “đại gia” Will.i.am cũng không phải lần đầu tiên gặp vụ kiện bản quyền. Ca sĩ Tulisa đã kiện thủ lĩnh nhóm Black Eyed Peas vì ăn cắp một số lời bài hát của cô trong Scream And Shout, một sự hợp tác với Britney Spears. Nhạc sĩ Earl Shuman thì cáo buộc Alicia Keys tự ý sửa đề và chủ đề âm nhạc trong bài hát viết năm 1962 là Hey There Lonely Girl, vốn là một hit của Eddie Holman. Năm 2012 Alicia Keys ra single và sửa đề thành Girl On Fire, nên đã đối mặt với một cuộc chiến pháp lý. Rapper Tyronne Simmons (quen gọi là Caliber) đã kiện 50 Cent, một nhà sản xuất và một số giám đốc điều hành âm nhạc vi phạm bản quyền, với cáo buộc ăn cắp công cụ theo dõi bài hát từ năm 2007. Caliber tuyên bố đã mua độc quyền công cụ này. Sau khoảng 3 năm theo đuổi vụ kiện căng thẳng thì thời hạn sở hữu độc quyền công cụ cũng hết, nên cuối cùng được thông qua. Danh ca Madonna cũng không ngoại lệ. Public Enemy từng cáo buộc rằng bài hát Justify My Love của Madonna là ăn cắp mẫu nhạc từ Security Of The First World. Ngay sau đó thì nhà thơ Ingrid Chavez kiện nhà sản xuất và đồng tác giả bài hát Justify của Madonna về việc ăn cắp lời thơ. Vụ kiện đã được giải quyết bên ngoài tòa án, Ingrid Chavez nhận được một khoản tín dụng và một văn bản xin lỗi.

Như Hà

Theo Thể thao & Văn hóa Cuối tuần